مساعده چیست و چه زمانی درخواست مساعده می‌دهیم؟

بسیاری از کارمندان و کارگران شرکت‌های مختلف، در طول دوران کاری خود از مساعده حقوق استفاده کرده‌اند. مساعده‌ها معمولا در فاصله زمانی دریافت حقوق‌های ماهانه از طرف پرسنل درخواست داده می‌شود. علت درخواست مساعده برای بسیاری از کارکنان، اتمام منابع مالی و حقوق آنهاست. معمولا پروسه درخواست مساعده حقوق در سازمان‌ها و شرکت‌ها زمان‌بر است. در این مقاله سعی داریم تعریف دقیقی از مساعده یا پرداخت بیعانه حقوق ارائه بدهیم و شرایط و نحوه محاسبه آن را توضیح دهیم:

مساعده حقوق چیست؟

مساعده در لغت به معنای کمک و یاری رساندن است. در اصطلاح حقوقی، مساعده به مبلغی گفته می‌شود که به صورت پیش پرداخت به کارمندان یا پرسنل یک سازمان پرداخت می‌شود که در زمان حقوق و دستمزد از مبلغ توافق کم خواهد شد. این مبلغ معمولاً به دلایل مختلفی مانند تامین هزینه‌های ضروری زندگی، خرید کالا یا خدمات مورد نیاز، یا کمک به کارمندان در مواقع اضطراری پرداخت می‌شود.

شرایط پرداخت مساعده حقوق

شرایط پرداخت مساعده حقوق معمولا توسط سازمان یا شرکت تعیین می‌شود. در برخی سازمان‌ها، همه کارمندان یا پرسنل واجد شرایط دریافت مساعده حقوق هستند. در برخی دیگر، ممکن است شرایط خاصی مانند سابقه کار، عملکرد کاری، یا وضعیت مالی کارمند یا پرسنل برای دریافت مساعده حقوق تعیین شود.
برخی از شرایط رایج برای دریافت مساعده حقوق در سازمان‌ها و شرکت‌ها عبارتند از:

• شرکت ها بین ۳۰ تا ۵۰ درصد را به عنوان مبلغ ذکر شده در اختیار پرسنل خود قرار می دهند. دلیل چنین تصمیمی آن است که ممکن است کارگر پس از دریافت مبلغ شرکت را ترک کند.
• کارمند یا پرسنل باید حداقل یک ماه سابقه کار در سازمان یا شرکت داشته باشد.
• کارمند یا پرسنل باید عملکرد کاری خوبی داشته باشد.

در برخی موارد، ممکن است سازمان یا شرکت شرایط دیگری را نیز برای دریافت مساعده حقوق تعیین کند. به عنوان مثال، ممکن است سازمان یا شرکت مبلغ مشخصی را به عنوان سقف پرداختی مساعده حقوق تعیین کند. یا ممکن است سازمان یا شرکت مساعده حقوق را فقط به کارمندان یا پرسنلی که در مواقع اضطراری قرار دارند، پرداخت کند.
در هر صورت سازمان یا شرکت باید شرایط پرداخت مساعده حقوق را به صورت شفاف و روشن به کارمندان یا پرسنل اطلاع دهد.

مبلغ مساعده چقدر است؟

میزان مساعده حقوق معمولا به صورت درصدی از حقوق خالص کارمند یا پرسنل محاسبه می‌شود. در برخی موارد، ممکن است مبلغ مشخصی به عنوان سقف پرداختی مساعده حقوق در نظر گرفته شود. باید توجه داشت میزان مساعده حقوق کارکنان در سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف متفاوت است. به عنوان مثال، برخی سازمان‌ها ممکن است مبلغ مساعده حقوق را معادل ۵۰ درصد حقوق خالص کارمند یا پرسنل تعیین کنند. برخی دیگر ممکن است مبلغ مساعده حقوق را معادل ۲۵ درصد حقوق خالص کارمند یا پرسنل تعیین کنند.
در برخی موارد، سازمان‌ها و شرکت‌ها ممکن است مبلغ مساعده حقوق را به صورت یک مبلغ ثابت تعیین کنند. به عنوان مثال، ممکن است سازمان یا شرکت مبلغ ۵ میلیون تومان را به عنوان مساعده حقوق تعیین کند. در این موارد، مبلغ مساعده حقوق معمولا برای همه کارمندان یا پرسنل یکسان است.

مبلغ مساعده

باید توجه داشت مبلغ مورد نظر نباید بالاتر از حقوق دریافتی یا میزان طلب کارمندان و یا کارگران باشد. زیرا در صورت ترک کار پرسنل یا کارگر سازمان یا کارفرما به شدت متضرر می شود. محاسبه مساعده همانطور که پیشتر ذکر شد، از قانون خاصی بهره نمی‌برد و معمولا شرکت‌ها و سازمان‌ها برای مساعده از فرمول خاص خود استفاده می‌کنند البته شرکت حسابو با پرداخت حقوق روزانه کارکنان این درخواست رفت و برگشتی به منابع انسانی و امور مالی تا حد زیادی کم کرده است و شما می توانید از این خدمت استفاده کنید.

روش‌های معمول برای محاسبه مبلغ مساعده

تعیین مبلغ مساعده در سازمان‌ها معمولاً به چندین عامل بستگی دارد و بر اساس سیاست‌ها و شرایط خاص هر سازمان تعیین می‌شود.

• درصدی از حقوق ماهیانه

مبلغ مساعده به صورت درصدی از حقوق پایه ماهیانه تعیین می‌شود. برای مثال، اگر حقوق ماهیانه یک کارمند ۱۵ میلیون تومان باشد و درصد مساعده ۳۰% باشد، مبلغ مساعده ۱۷ میلیون و دویست و پنجاه هزار تومان خواهد بود.

• مبلغ ثابت

برخی سازمان‌ها مبلغ ثابتی را برای مساعده تعیین می‌کنند که ممکن است برای همه کارکنان یکسان باشد یا بر اساس سطوح شغلی متفاوت باشد.

• سقف معین

سازمان ممکن است سقف مشخصی برای مساعده تعیین کند. برای مثال، سقف مساعده ممکن است ۲ میلیون تومان باشد، به این معنی که هیچ کمکی بیشتر از این مبلغ پرداخت نمی‌شود.

• محاسبه بر اساس نیاز 

در این روش، مبلغ مساعده بر اساس نیاز واقعی و مستندات ارائه شده توسط کارکنان تعیین می‌شود. ممکن است یک کمیته یا واحد HR مسئول بررسی و تعیین مبلغ باشد.

فرایند پرداخت مساعده

محاسبه مساعده همانطور که پیشتر ذکر شد، از قانون خاصی بهره نمی‌برد و معمولا شرکت‌ها و سازمان‌ها برای مساعده از فرمول خاص خود استفاده می‌کنند. البته باید توجه داشت که مبلغ مورد نظر نباید بالاتر از حقوق دریافتی یا میزان طلب کارمندان و یا کارگران باشد. زیرا در صورت ترک کار پرسنل یا کارگر سازمان یا کارفرما به شدت متضرر می شود.
فرایند پرداخت مساعده
در برخی سازمان‌ها و شرکت‌ها، فرایند پرداخت مساعده به صورت زیر است:

۱- درخواست مساعده

کارمند یا پرسنل باید درخواست مساعده را به صورت کتبی به سازمان یا شرکت ارائه دهد.

۲- بررسی درخواست

سازمان یا شرکت باید درخواست مساعده را بررسی کند و شرایط دریافت مساعده را برای کارمند یا پرسنل احراز کند. در صورت احراز شرایط، سازمان یا شرکت باید مبلغ مساعده را تعیین کند.

۳- پرداخت مساعده

سازمان یا شرکت باید مبلغ مساعده را به کارمند یا پرسنل پرداخت کند. این پرداخت معمولا به صورت نقدی یا واریز به حساب بانکی کارمند یا پرسنل انجام می‌شود.

تفاوت مساعده حقوق با حقوق علی‌الحساب

مساعده حقوق و حقوق علی‌الحساب دو نوع پرداخت مالی به کارمندان یا پرسنل هستند که ممکن است با یکدیگر اشتباه گرفته شوند. با این حال، این دو نوع پرداخت تفاوت‌های مهمی با یکدیگر دارند.
تفاوت اصلی مساعده حقوق و حقوق علی‌الحساب یا پرداخت بیعانه حقوق در این است که مساعده یک پرداخت پیش‌بینی‌نشده است که به دلایل مختلفی مانند تامین هزینه‌های ضروری زندگی، خرید کالا یا خدمات مورد نیاز، یا کمک به کارمندان در مواقع اضطراری پرداخت می‌شود. در حالی که حقوق علی‌الحساب یک پرداخت پیش‌بینی‌شده است که به صورت بخشی از حقوق کارمندان یا پرسنل در دوره‌های زمانی مشخص مانند ماه یا هفته پرداخت می‌شود.
از تفاوت‌های دیگر می‌توان به سقف معین در درخواست مبلغ ذکر شده اشاره کرد که در مساعده وجود دارد. اما در حقوق علی‌الحساب سقف مشخصی نیست، بلکه یک حساب جاری بوده که ممکن است در زمان اجرای پروژه میزان آن افزایش پیدا کند.

تفاوت مساعده و پیش پرداخت

در مورد تفاوت‌های این دو پرداختی باید گفت پیش پرداخت یا Advance Payment ضمانت انجام کار است و قبل از شروع کار با نظر کارفرما به حساب کارمند واریز می‌شود و این مبلغ تنها بخشی از حقوق کارمند است، بقیه مبلغ نیز در پایان کار به حساب کارمند واریز می‌شود که این تنها تفاوت پیش پرداخت با مساعده است.

قانون پرداخت مساعده به کارکنان

‌قانون اجازه پرداخت دو ماه حقوق کارمندان دولتی به عنوان مساعده ‌مصوب اول آذر ماه ۱۳۲۱

‌ماده واحده – دولت مجاز است معادل دو ماه حقوق کارمندان و خدمتگزاران دولتی و شهرداریها را مساعده به آنها پرداخته تا آخر سال مساعده‌ مذکور را به اقساط مساوی از حقوق آنها کسر و مستهلک نماید. چنانچه درآمد دولت و شهرداری ها برای پرداخت این مساعده کافی نباشد دریافت وام از‌بانک ملی مجاز خواهد بود. بهره وام باید از درآمد مربوط پرداخته شده و از حقوق کارمندان و خدمتگزاران کسر نشود.

‌تبصره – بودجه سال جاری (۱۳۲۱) مجلس شورای ملی نیز مشمول این ماده خواهد بود. ‌این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه اول آذر ماه یکهزار و سیصد و بیست و یک به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

مزایای پرداخت مساعده برای کارفرمایان

پرداخت مساعده برای کارفرمایان مزایای متعددی دارد که می‌تواند در بهبود محیط کار و افزایش بهره‌وری کارکنان مؤثر باشد. برخی از مهمترین مزایای پرداخت مساعده برای کارفرمایان عبارتند از:

افزایش انگیزه و رضایت کارکنان: ارائه مساعده می‌تواند به کارکنان کمک کند تا با مشکلات مالی کوتاه‌مدت خود مقابله کنند، که این امر می‌تواند سطح رضایت شغلی و انگیزه آنان را افزایش دهد.

کاهش استرس مالی کارکنان: استرس مالی می‌تواند تاثیر منفی زیادی بر عملکرد کارکنان داشته باشد. با ارائه مساعده، کارفرمایان می‌توانند به کاهش استرس کاری و مالی کمک کنند و در نتیجه عملکرد و تمرکز کارکنان را بهبود بخشند.

جذب و نگه‌داشت نیروی کار: ارائه مزایای مالی مانند مساعده می‌تواند به جذب نیروهای کار مستعد کمک کند و همچنین حفظ کارکنان فعلی را تسهیل نماید.

بهبود ارتباطات و اعتماد بین کارفرما و کارکنان: ارائه مساعده می‌تواند نشان دهنده اهمیت دادن کارفرما به رفاه کارکنان باشد، که این امر می‌تواند به بهبود ارتباطات و ایجاد اعتماد متقابل کمک کند.

افزایش بهره‌وری: کارکنانی که مشکلات مالی خود را از طریق دریافت مساعده حل می‌کنند، می‌توانند با تمرکز بیشتر و بهره‌وری بالاتری به کار خود ادامه دهند.

کاهش نرخ غیبت و تاخیر: مشکلات مالی می‌تواند باعث غیبت یا تاخیر کارکنان شود. با ارائه مساعده، کارفرمایان می‌توانند این مشکلات را کاهش دهند و حضور منظم‌تر کارکنان را تضمین کنند.

ارتقاء تصویر شرکت: ارائه مساعده و سایر مزایای مالی می‌تواند تصویر مثبتی از شرکت در ذهن کارکنان و جامعه ایجاد کند، که این امر به برند کارفرمایی شرکت کمک می‌کند.

فرم درخواست مساعده

درخواست مساعده باید به صورت مشخص و مکتوب از سوی پرسنل به واحد مربوطه ارائه شود. سابقا فرم‌ها به صورت آماده و چاپ شده در اختیار کارکنان سازمان قرار می‌گرفت. امروز با کنار رفتن بسیاری از فرم‌های فیزیکی و کاغذی، فرم‌های الکترونیکی جایگزین شده‌اند. در هر دو صورت، اجزای اصلی فرم درخواست مساعده باید درج شده باشد. فرم از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است:
مبلغ درخواستی به عدد و حروف، مشخصات فردی، دلایل درخواست و امضای متقاضی تشکیل شده است.
فرد متقاضی موظف است تمامی بخش‌های فرم را به طور کامل پر کند. سپس آن را در زمان مناسب به مدیر امور مالی تحویل دهد. البته در فرم مربوطه بخش دیگری وجود دارد که محل امضای مدیر یا رئیس سازمان است. همچنین در همان بخش باید مبلغ پرداختی و زمان واریز توسط مدیر امور مالی قید شود. در آخرین مرحله و بعد از پرداخت مبلغ، متقاضی و همچنین مسئول پرداخت باید فرم را به نشانه اتمام فرایند کار امضا نمایند.

دانلود فرم درخواست مساعده

جمع‌بندی

در خصوص مبلغ و محاسبه مساعده و همچنین نحوه پرداخت آن در سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف، روش‌های متعددی وجود دارد. به سبب نبودن یک قانون مشخص درباره پرداخت مساعده، مبنای هر شرکت برای پرداخت مبلغ به پرسنل بر اساس دستورالعمل‌های داخلی و یا عرف پرداخت مساعده است. در این مقاله در خصوص مساعده و موارد جانبی این پرداختی به صورت کامل شرح داده‌ایم.